Prostat nedir? Prostat belirtileri nelerdir? Prostat tedavisi var mı? Prostat en çok kimlerde görülür? Prostat ameliyatı var mı? Prostat genetik midir? Prostat kanseri nedir? Prostat nasıl tedavi edilir?
İlerleyen yaşla birlikte görülme sıklığı artan prostat hastalıkları, erkeklerin kabusu olmaya devam ediyor. İdrar yapmayı zorlaştıran bir sorun olan iyi huylu prostat büyümesi, hastaların fiziksel sağlığının yanında psikolojilerini; iş, sosyal ve cinsel yaşamlarını da olumsuz etkileyebiliyor. Bu hastalığın tedavisi ise son yıllarda lazer teknolojisindeki ilerlemeler sonucunda geliştirilen HoLEP yöntemi ile ağrısız, kesisiz ve kansız bir şekilde gerçekleştirilebiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Berkan Reşorlu, iyi huylu prostat büyümesinin tedavisinde kullanılan HoLEP yöntemi ile ilgili bilgi verdi.
İYİ HUYLU PROSTAT BÜYÜMESİ İDRAR PROBLEMLERİNE YOL AÇIYOR
İyi Huylu Prostat Büyümesi (BPH) yaşla birlikte büyüyen prostatın, etrafını sardığı mesanenin (idrar torbası) çıkışını tıkaması ve idrar akımına engel olması durumudur. Bu rahatsızlık 50 ve 60’lı yaşlardaki erkeklerin yaklaşık yarısında; daha ileri yaş grubundaki erkeklerin ise yüzde 90’ın da idrar yapmakla ilgili problemlere yol açmaktadır. BPH’nın yaşlanmayla birlikte erkeklerde oluşan hormonal değişikliklerle ilişkili olduğu düşünülmektedir.
TEDAVİDE GEÇ KALINMASI BÖBREK YETMEZLİĞİNE SEBEP OLABİLİR
Zayıf idrar akımı, kesik kesik idrar yapma, idrarını tam boşaltamama hissi, sık idrara gitme, gece idrara kalkma, ani sıkışma hissi ve idrardan kan gelmesi prostat büyümesinin başlıca belirtileri arasında yer almaktadır. İlerlemiş ve müdahalede gecikilmiş prostat büyümesi vakalarında, hastanın yaşam konforunun bozulmasının yanı sıra böbrek yetmezliği gibi ciddi problemler de ortaya çıkabilmektedir.
HASTANIN TIBBİ ÖYKÜSÜ VE MUAYENE, TANI İÇİN ÖNEM TAŞIR
İyi huylu prostat büyümesinin tanısı konulurken, hastanın tıbbi öyküsünün ayrıntılı ve dikkatli bir şekilde alınması gerekmektedir. BPH teşhisinde, prostatın muayenesi de ayrıca önem taşırken, hastanın durumuna göre Prostat Spesifik Antijen (PSA) testi, idrar akım testi, işeme sonrası kalan idrar miktarı ölçümü, ultrasonografi ve sistoskopi gibi test ve görüntüleme yöntemleri de kullanılmaktadır.
TEDAVİ HASTANIN DURUMUNA GÖRE BELİRLENİR
İyi huylu prostat büyümesinde uygulanacak tedavi yöntemleri, uzman hekim tarafından hastanın durumuna göre belirlenmektedir. Hastanın şikâyetlerinin şiddetine bağlı olarak uygulanabilecek takip, ilaç tedavileri, girişimsel ve cerrahi tedaviler bulunmaktadır. Eğer hastada BPH belirtileri hafif düzeyde görülüyorsa takip edilmekte, orta düzeyde görülüyorsa ilaç ve girişimsel yöntemler kullanılmakta, ileri düzeyde görülüyorsa cerrahi yöntemlere (ameliyat) başvurulmaktadır.
HOLEP İLE KESİSİZ VE KANSIZ AMELİYAT ŞANSI
HoLEP ameliyatının açılımı “HolmiumLaserEnucleation of Prostate” olup, lazer yardımıyla büyümüş olan prostat iç dokusunun (adenom) kapsülden ayrılarak çıkarılması anlamına gelmektedir. Bu işlem herhangi bir kesi yapılmadan idrar kanalından bir endoskop vasıtasıyla girilerek yapılmaktadır. Lazer yardımıyla kapsülünden ayrılan prostat dokusu daha sonra idrar torbasının içinde çok küçük parçalara ayrılarak dışarı alınmaktadır.
HOLEP İLE KANAMA MİKTARI VE İYİLEŞME SÜRESİ AZALIR
Bu işlem açık prostat ameliyatından farklı olarak herhangi bir kesi olmaksızın tamamen kapalı olarak gerçekleştirilmektedir. Açık prostat ameliyatına göre kanama miktarı çok daha az olmakta, sonda kalış süresi ve hastanede yatış zamanı daha kısa sürmektedir. Hastalar açık ameliyata göre çok daha konforlu ve hızlı bir iyileşme süreci yaşayarak erken dönemde günlük yaşantılarına dönebilmektedir. Geniş görüş altında direk gözle görülerek yapıldığı için içeride hiç doku kalmamakta, dolayısıyla açık prostat ameliyatına göre daha iyi sonuçlar elde edilmektedir.
HASTALIĞIN TEKRARLAMA RİSKİ YOK DENECEK KADAR AZDIR
Bu tekniğin TUR ve Greenlight gibi diğer kapalı prostat ameliyatlarına göre sağlamış olduğu önemli üstünlükleri bulunmaktadır. HoLEP ameliyatında prostat dokusunun kapsülü dışında kalan kısmının tamamı çıkarıldığı için hastalığın tekrarlama riski neredeyse yok denecek kadar azdır. TUR ve Greenlight gibi kapalı yöntemlerle yapılan ameliyatlarda prostat dokusunun tam olarak çıkarılamaması nedeniyle sonuçlar özellikle büyük prostatlarda HoLEP kadar başarılıolamayabilmektedir. Bu ameliyatlarda kalan prostat dokusu zamanla büyüyebilmekte ve bir süre sonra tekrar benzer şikayetlere sebep olabilmektedir.
AMELİYAT SONRASI CİNSEL İŞLEV BOZUKLUĞU VE İDRAR KAÇIRMA DURUMU YAŞANMIYOR
HoLEP ameliyatında kullanılan lazer enerjisinin etkilediği doku derinliği çok az olmaktadır. Bu nedenle prostatın dışında seyreden ve ereksiyonu (sertleşmeyi) sağlayan sinirleri etkilememekte, dolayısıyla ameliyat sonrası cinsel işlev bozukluğu gibi sorunlar görülmemektedir. Yine idrar tutmayı sağlayan sfinkter denilen yapı bu ameliyatta müdahale edilen alanın dışında kaldığı ve korunduğu için işlem sonrası idrar kaçırma gibi problemler de izlenmemektedir.